هم در اخلاق فراديني كانت و هم در اخلاق ديني امام علي (عليه السلام) ، مبناي اخلاق، عقل بركنار از تمايلات و هوس هاي نفساني است كه از آن به عقل محض تعبير مي شود و مقصد اخلاق به ظهور رساندن غايت انسان، جهان و خداوند، يعني ارتقاي انسانيت است كه در وهله نخست به سعادت مطلوب دنيوي مي انجامد و در وهله دوم به سعادت نهايي يا اخروي منتهي مي شود .